Loenen-Abcoude 28/05/00
Houten 26/05/02
nodige attributen: een duplo-grondplaat en wat blokken
Broeders en zusters, geliefd in onze Heer, Jezus Christus,
Zo, vanmiddag, voorafgaand aan de bevestiging van een nieuwe ouderling, is het goed samen even stil te staan bij waar het in de kerk om gaat. We hebben allemaal die stem gehoord, korter of langer geleden, op wat voor manier dan ook: Kom tot Hem, Jezus Christus, de levende steen. En wie op Hem zijn vertrouwen vestigt zal niet beschaamd uitkomen. En we zijn gekomen, de een vanzelfsprekend, zo bij het opgroeien, de ander na een fikse worsteling met zichzelf en met mensen van dichtbij. We hebben het gemerkt ook: wie tot Jezus Christus komt blijft niet op zichzelf, een zwerfsteen in Gods koninkrijk. Nee, hij wordt ingevoegd in een groter geheel, deel van een gemeenschap, zelf ook levende steen in een groeiend gebouw, materiaal voor een huis in aanbouw.
Daar gaat het in de kerk om, nietwaar, om een huis in aanbouw, een huis waar aan gewerkt wordt. Ik denk zo, dat wij ons bij dat beeld wel wat voor kunnen stellen. Zeker in Baambrugge, waar Jan Maarten en Gonnie al heel lang in zo’n huis wonen. Iedere keer als je er komt is er weer iets anders, iets bijgebouwd of afgewerkt. En alles is er op gericht dat er goed en prettig in gewoond kan worden. Stenen en planken, kasten en deuren krijgen hun eigen plaats vanuit die gedachte: wat is mooi, wat is praktisch om samen in te wonen.
Zoiets is er nu ook met de kerk aan de hand. Het huis van de kerk wordt alleen niet gebouwd om mensen er goed en prettig in te laten wonen, maar om God een passend huis te bieden. De mensen zijn er de stenen, de planken en de deuren. God wijst ons allemaal onze eigen plaats en het resultaat dat Hij wil zien is dat iedereen zegt: kijk, echt een huis van God. Alle stenen dienen Hem, alle planken passen bij Hem, ze zijn allemaal gewijd aan Hem. Petrus vult aan met een ander beeld: een heilig priesterschap om geestelijke offers te brengen. En dat allemaal door Jezus Christus. Alles begint met dat: kom tot Hem, ga naar de Here Jezus toe, geef je leven aan Hem, en laat jezelf dan je plaats wijzen in dat huis in aanbouw.
God, om dat vanmiddag nog even wat levendiger voor ogen te stellen ga ik een en ander uit dit gedeelte van Petrus even met u uitbeelden en uitwerken. Want er is hier nog net even meer aan de hand dan met een gewoon huis in aanbouw. Dat kun je al wel vermoeden als je leest over een hoeksteen, een fundament-steen, die tegelijk een struikel-steen, een aanstoot-steen is. Laten we eens kijken.
Als wij een huis willen bouwen, waar begint dan alles mee? Met een plan, denkt iemand misschien, met een tekening van een architect. Ja, dat ís heel belangrijk, maar toch niet het eerste. Met een fundering, denkt misschien iemand anders. En ook dat is heel belangrijk. Als je in Nederland niet geheid hebt en beton gestort, wordt je huis binnen de kortste keren een bouwval. Maar weer, het is niet het eerste. Het lijkt me dat alles begin met een stuk grond waar je een huis op kwijt kunt. Als je dat niet hebt kun je wel tekeningen maken, maar dat blijven tekeningen van luchtkastelen. En denk je eens in dat je gewoon in een weiland of op grond van een ander zou beginnen met heien en cementwagens laten komen. Dat zou een mooie ruzie worden.
Toch is er zoiets, iets als dat laatste aan de hand bij de kerk. God legt in Sion een hoeksteen, een fundament-steen. Hij vraagt niet of dat goed is. Hij doet dat gewoon. En Petrus laat merken dat Sion daarbij niet op zichzelf staat. Je kunt ook zeggen: God legt midden in de wereld het fundament voor zijn huis. Laten we het eens uitbeelden, dan zie je gelijk wat er gebeurt.
Dit is, laten we zeggen, het marktplein van de wereld. Er gebeurt van alles en nog wat, recht en slecht, goed en zeker ook kwaad. Petrus typeert: kwaadwilligheid, bedrog, huichelarij, afgunst, kwaadsprekerij, duisternis. Mensen voeren er hun eigen handel en gaan er hun eigen gang. Maar dan stuurt God zijn eigen Zoon en legt Hem, de levende steen, als fundament voor de bouw van zijn huis. Pardoes, midden in de wereld. Hij is heilig, zuiver en goed, is gekomen om te dienen en zijn leven te geven voor velen, en wil dat wij uit die wereld komen om ons te wijden aan God. Hij laat ons Gods goedheid proeven en naar steeds meer daarvan verlangen.
God heeft niet overlegd met ons, Hij heeft niet onderhandeld, zelfs niet een graf voor zijn Zoon gekocht. God poneert, Hij legt, Hij stelt eenvoudig in Jezus zijn nieuwe begin, midden in het leven. Voor mensen die eenvoudig met hun oude leven door willen gaan is dat erg hinderlijk. Waar ze vroeger de zaken naar hun hand konden zetten met wat bedrog, worden ze nu ontmaskerd. Waar ze vroeger macht hadden, stuiten ze nu op de vrijheid van de liefde tot God en mensen. En laten we wel bedenken: voor ’ze’ kun je hier ook ’we’ lezen, zodra wij onze eigen gang willen gaan. Niemand is meer irritant voor eigenzinnige mensen dan Jezus Christus onze Redder. Niemand stelt lastiger vragen en werkt meer op onze zenuwen als wij ons zelfstandig aanstellen, en om onszelf te handhaven ook kwaadwillig zijn, bedriegen, huichelen, jaloers zijn en kwaad spreken. Als het om onszelf ging zouden wij net zo goed als de joodse bouwlieden en als ’de mensen’ deze hoeksteen Jezus afkeuren, en zeggen: ongeschikt, zeker hier, hoogstens goed voor een achteraf-plaatsje in het leven, voor zieken, zwakken, misselijken en ouden van dagen, maar niet voor levende mensen. Die staat Hij in de weg.
Daarom zegt Petrus ook: leg dat allemaal af, trek het uit, die zelfhandhaving en wat daar aan slechts uit voortkomt. En kom tot Hem, de levende steen. God heeft Hem uitgekozen en kostbaar gemaakt. Laat je op Hem invoegen als mensen die de goedheid van Gods Vaderhart geproefd hebben, daarvan willen zingen en vertellen, en nu zelf ook goed willen worden. Mensen die heilig willen zijn omdat God zelf heilig is: zuivere goedheid en eerlijkheid. Mensen die daarom hun leven willen inzetten voor God en mensen, als priesters die geestelijke offers brengen. Mensen die de grote daden van God willen verkondigen omdat ze zich in ontferming aangenomen weten.
Dáárbij krijgt iedereen dan zijn eigen plaats. Wie tot Jezus komt, wordt ingevoegd in dat huis in aanbouw waar alles van Gods goedheid spreekt. De een kan dit en de ander dat, maar alles is nodig wat een bijdrage levert aan een echt huis van God, geschikt voor Hem om in te wonen. En Petrus dringt er bij ons op aan: laat u dan ook invoegen, inpassen, een eigen plek geven. Breng dan ook geestelijke offers: offers van eerlijkheid en liefde, zorg en gemeenschapszin, ongeveinsde broederliefde en openheid voor anderen.
Ziet u, dat is het waar het in de kerk om gaat. De kerk is een bouwplaats, vol activiteit en beweging, waarin mensen ingepast worden en zich laten inpassen in dienst aan God en mensen. Daarin hebben dan ook ambtsdragers hun plaats. Zij staan daar niet buiten, maar staan daar midden in, zijn er zelf ook onderdeel van. Als je het beeld van dat huis in aanbouw wilt vasthouden, dan zijn ambtsdragers, predikanten, ouderlingen en diakenen, voormannen die zelf ook meewerken. Ze zijn geen opzichters die aan de kant staan of planners die alleen maar op kantoor zitten. Ze doen zelf ook mee, ze doen voor wat iedereen doen moet en geven zó leiding. Wil iemand liever een ander beeld in dit jaar van Euro 2000, ambtsdragers zijn geen coaches die in een dug-out zitten, maar ze zijn als aanvoerders die zelf ook meespelen in het voetbal.
Het eerste wat je dan ook van een ambtsdrager kunt verwachten is dat hij zelf ook komt tot de levende steen, Jezus, en zichzelf zijn plaats laat wijzen door Hem. Dat hij zelf als eerste proeft dat de Heer goed is en zich wijdt aan een goed leven. En bij alle aanwijzing en correctie, alle bemoediging en opbouw die een ambtsdrager geeft, kun je altijd weer de vraag stellen: dient dit werkelijk mijn ingepast worden als levende steen in dit huis van Gods genade? Word ik gestimuleerd om Gods grote daden te verkondigen, te vertellen ook over wat God voor mij in mijn leven doet? Leer ik léven uit het evangelie of niet?
Ziet u, zo komen we op een goede manier naast elkaar te staan in de kerk. Samen weten we waar het om gaat, en kunnen dat ook inbrengen naar elkaar toe. Als u als gemeenteleden de indruk hebt dat de kerkenraad maar wat in de bouwkeet zit en niet echt mee doet en bijdraagt, hoop ik dat u dat laat weten. De ambtsdragers zullen u net zo oproepen om echt mee te doen. Er is hier geen werk-verdéling. Ambtsdrager zijn geen coaches die u mogen laten ploeteren, u bent geen publiek dat kunt kijken naar hoe ambtsdragers de kastanjes uit het vuur halen. Een voorman moet mee werken, maar de anderen net zo goed. Anders wordt het nooit wat met dat huis in aanbouw.
En zo, als we letten op wat voor huis God eigenlijk bouwt, vinden we allemaal ook de kracht om onze eigen taak te verrichten. We worden allemaal geroepen om te komen tot Jezus Christus, de levende steen. Alleen als we op Hem ons laten invoegen is er leven in ons en energie om ons aan God en elkaar te wijden. Nergens beter dan in Jezus Christus kunnen we proeven hoe goed God is en hoe diep het gaat dat wij in zijn ontferming zijn opgenomen. Dan kunnen we het samen ook volhouden tot dat moment dat Gods huis voltooid is. Dat is niet hier op aarde. Dat weten we wel. De volmaakte, de voltooide kubus van het nieuwe Jeruzalem is wel bezig neer te dalen op aarde, maar is hier nog niet. God heeft het ons beloofd, in Jezus Christus onze Heer. Hier vinden we leven, gemeenschap en energie als we ons op Hem laten bouwen, ons door Hem onze plaats laten wijzen, en zo bouwen op de vaste grond van Gods belofte van het nieuwe verbond. Als God ons daarin bevestigt zullen we het ook mogen ervaren: wie op Jezus Christus zijn vertrouwen vestigt zal niet beschaamd uitkomen. Amen.